Ponieważ, diamenty są tak warte, bardzo ważne jest aby mieć unywerzalny system ocen do porównania ich jakości. W latach 1940. i '50-ych, GIA rozwinął 4C i GIA Międzynarodowy System do klasyfikacji diamentów i do obiektywnego porównania i ewaluacji diamentów.

BRUS

Jedyną cechą diamentów do której się może przyczynić człowiek, jest jego brus. On jest od znaczenia wyjątkowego. Idealne proporcje kamienia najlepiej reflektują promienie świetlne ku oku i dają mu sławny "diamentowy" błask.

Najbardziej powszechny gatunek szlifowania jest okrągła (Round Brilliant Cut) i tak szlifowany diament się nazywa "briliant". Przy szlifowaniu się traci około pół swego poszątkowego ciężaru. Istnieją jeszcze niektóre kształty standardowe: Princess, Emerald, Marquise, Oval, Heart,Pear, Baguette...

KOLOR

Nieobecność koloru w diamentach się najbardziej ceny.

Diament jest jedyny kamień szlachetny, który się może znaleźć we wszystkich kolorach spektru. Choć rząda opinia że diamenty są bezkolorowy, oni w sobie mają cząstki koloru żółtego, siwego i brązowego. Najbardziej cenione są najrzadsze! A to są bezkolorowy, lub tzw. "Fancy Colour" diamenty: różowy, niebieski, żółty i czerwony. Istnieją jeszcze i czarny diamenty.

Stwierdzenie koloru jest bardzo złożony proces i musi się publikować wg pewnych, zadanych warunkach, więc jest z powodu tego niemożliwie stwierdzić kolor kamienia.

GIA zrobiła klasyfikację diamentów wg koloru i ona zaczyna od oznaki D (bez koloru) do Ž (żółtego).

KARAT

Karat przedstawia wagę diamentu. Jeden karat wynosi 0,20g.

Wartość diamentu wg karatu, rośnie progresywnie z jego wielkośćią. Większe diamenty są rzadziej spotykany. Innymi słowami, diament od jednego karatu jest o wiele bardziej wartościowy niż 100 drobnych diamentów wg 0,01ct.

CT	0.01	0.05	0.10	0.15	0.20	0.25	0.33	0.50	0.75	1.00	1.25	1.50	2.00	2.50
MM	1.50	2.25	3.00	3.40	3.70	4.00	4.50	5.00	5.90	6.50	7.00	7.50	8.00	8.50

CZYSTOŚĆ

Częste są małe inkluzje, mogą być cechy wewnętrzne - nazywają się inkluzje (ciemny «węgiel», biały «lód», pęknięcia, itd ) - które są powstale w poszczególnych fazach powstania diamentu.